Ablacja i badanie elektrofizjologiczne

BADANIE ELEKTROFIZJOLOGICZNE I ABLACJA

Co to jest badanie elektrofizjologiczne (EPS)?

Badanie elektrofizjologiczne jest badaniem inwazyjnym (wymagającym wprowadzenia do jam serca specjalnych cewników zakończonych elektrodami), które pozwala na uzyskanie zapisu pracy serca bezpośrednio z jego wnętrza. Badanie elektrofizjologiczne można porównać do bardzo szeroko stosowanego badania EKG. Zasadnicza różnica polega jednak na tym, że badanie EKG jest badaniem nieinwazyjnym, w którym elektryczne sygnały pracy serca są odczytywane z powierzchni ciała pacjenta, bez wprowadzania do serca cewników.

W jakim celu wykonywane są inwazyjne badania elektrofizjologiczne?

Badania te są wykonywane po to, aby w sposób dokładny określić podłoże różnych zaburzeń rytmu serca i związanych z nimi: uczucia kołatania serca, zasłabnięć, utrat przytomności. Dzięki tym badaniom można zaplanować dalsze efektywne leczenie i wybrać odpowiednią terapię dla danego pacjenta: leczenie za pomocą leków (farmakologiczne), wszczepienie kardiowertera-defibrylatora, rozrusznika serca lub wykonanie zabiegu ablacji.

Jak przebiega badanie elektrofizjologiczne?

Badania elektrofizjologiczne są wykonywane w specjalnej sali diagnostyczno-zabiegowej (w naszej Klinice jest to Pracownia Elektrofizjologii). Tam pacjent podłączany jest do urządzeń monitorujących pracę serca oraz ciśnienie krwi. Okolice pachwin i szyi zostają zdezynfekowane oraz zabezpieczone jałowo serwetami chirurgicznymi. Po miejscowym znieczuleniu okolic wkłucia, żyły zostają nakłute i wprowadzane zostają do nich specjalne elastyczne rurki tzw. koszulki naczyniowe. Najczęstsze miejsce tego nakłucia to żyły udowe w pobliżu pachwin. Pod kontrolą radiologiczną przez koszulki wprowadzane są do serca cewniki z elektrodami. W tym momencie rozpoczyna się samo badanie: elektrody zaczynają wytwarzać prąd (stymulować), aby otrzymać informację, gdzie znajduje się obszar serca odpowiedzialny za stan chorobowy – arytmię. Badanie elektrofizjologiczne trwa najczęściej około 1 godziny i jest badaniem praktycznie bezbolesnym. Jedyne niedogodności mogą być związane nakłuciem przy początkowym zastrzyku znieczulającym skórę i tkankę podskórną oraz uczuciem arytmii podczas generowania impulsów przez elektrody. Po kilku godzinach od zabiegu usuwane są koszulki naczyniowe. Po usunięciu tych koszulek pacjent musi jeszcze leżeć przez okres około 6 godzin. Czasami konieczne dla lepszego zobrazowania czynności elektrycznej serca jest umieszczenie elektrod w zatoce wieńcowej – wtedy niezbędne jest nakłucie żyły szyjnej lub żyły podobojczykowej.

W jaki sposób przygotować się do badania elektrofizjologicznego?

Przez co najmniej 6 godzin przed badaniem nie można spożywać posiłków ani pić. Jeśli pacjent zażywa leki na stałe może je przyjąć popijając niewielką ilością wody. Trzeba jednak wcześniej skonsultować to z lekarzem, ponieważ szczególnie w przypadku leków antyarytmicznych, lekarz może poprosić pacjenta o nie zażywanie ich przez określony czas. Pozwoli to na właściwe przeprowadzenie samego badania.

Co to jest ablacja?

Ablacja jest nowoczesnym zabiegiem inwazyjnym, którego celem jest trwałe wyleczenie często groźnie przebiegających zaburzeń rytmu serca (częstoskurczów). Polega na zniszczeniu przy pomocy energii termicznej niewielkiego obszaru serca, który jest podłożem występowania takich groźnych dla życia schorzeń.

W jakim celu wykonywane są ablacje?

Zabiegi te są wykonywane, aby trwale wyleczyć zaburzenia rytmu serca. Odbywa się to poprzez usunięcie nieprawidłowych połączeń elektrycznych, przerwanie przewodzenia w krytycznych dla arytmii miejscach.

Jak przebiega zabieg ablacji?

Zabieg ablacji przebiega analogicznie do opisywanego powyżej badania elektrofizjologicznego i jest z nim ściśle związany. Wykonywany jest również w specjalnej sali diagnostyczno-zabiegowej (w naszej Klinice jest to Pracownia Elektrofizjologii). Różnica polega na tym, że podczas ablacji do serca wprowadza się również elektrodę ablacyjną. Umieszczana jest ona w sercu w taki sam sposób jak elektrody w badaniu elektrofizjologicznym. Następnie poszukuje się miejsc odpowiedzialnych za arytmię i aplikuje tam niską temperaturę, która powoduje zniszczenie komórek w sercu na obszarach kilku milimetrów. Jest to proces żmudny i czasochłonny. Przez to całkowity czas wykonywania ablacji może być dłuższy niż samego badania elektrofizjologicznego i wynosić nawet do kilku godzin.

W jaki sposób przygotować się do ablacji?

Przez co najmniej 6 godzin przed zabiegiem nie można spożywać posiłków ani pić. Jeśli pacjent zażywa leki na stałe może je przyjąć popijając niewielką ilością wody. Trzeba jednak wcześniej skonsultować to z lekarzem, ponieważ szczególnie w przypadku leków antyarytmicznych, lekarz może poprosić pacjenta o nie zażywanie ich przez określony czas. Pozwoli to na właściwe przeprowadzenie samego badania i zabiegu.

Jakie powikłania zdarzają się podczas badania elektrofizjologicznego i wykonywania ablacji?

Powikłania wynikające z przeprowadzania badań elektrofizjologicznych oraz wykonywania ablacji występują rzadko. Najczęstsze z nich są łagodne, związane z techniką wprowadzania cewników do żył okolic pachwin lub szyi. Polegają one na wystąpieniu krwiaków, siniaków w tych właśnie miejscach. Powikłania dotyczące bezpośrednio serca, czyli np. zaburzenia przewodnictwa przedsionkowo-komorowego, uszkodzenia zastawek serca itp. zdarzają się bardzo rzadko. Mogą się one wiązać z koniecznością implantacji rozrusznika serca.

Przedstawione informacje nie zastępują informacji, których może udzielić lekarz w oparciu o znajomość stanu zdrowia pacjenta.
W przypadku jakichkolwiek pytań lub wątpliwości prosimy skontaktować się z lekarzem.